Lương y Trần Đồng và bài thuốc trị xoang gia truyền trăm năm
Với tôn chỉ được các bậc truyền nhân rèn rũa khi bước vào nghề “Thứ nhất sạch thuốc, thứ nhì thuộc sách” – Lương y Trần Đồng dành mọi tâm huyết để giữ gìn và phát triển bài thuốc trị xoang của gia đình. Từ bài thuốc kế thừa trên nền bài cổ phương Tân Di Tán nghìn năm, đến công nghệ hiện đại bào chế thuốc thảo dược viên nang đặc trị viêm xoang mũi là cả quá trình chắt lọc, tìm tòi, nghiên cứu của ông cùng đội ngũ thầy thuốc.
Bài thuốc gia truyền trên nền bài cổ phương Tân Di Tán nghìn năm
Về Hải Bắc – Hải Hậu – Nam Định, người dân nơi đây đều biết đến Lương y Trần Đồng với bài thuốc gia truyền trị viêm xoang mũi của gia đình. Ông điềm đạm kể lại, bài thuốc chữa viêm mũi, viêm xoang có từ thời các cụ cách đây hơn 160 năm. Là hậu duệ đời thứ 4 nối nghiệp bài thuốc trị xoang gia truyền, với 40 năm trong nghề, ông vẫn dùng bài thuốc để khám và chữa bệnh cho bà con trong vùng. Từ đó đến nay, bài thuốc được nhiều người biết đến và đánh giá hiệu quả. “Tiếng lành đồn xa” người dân ở một số tỉnh biết và tìm đến để được ông khám và trị bệnh viêm xoang mũi.
Vị lương y nói về bài thuốc: “Sách cổ Đông y có ghi chép lại các bài cổ phương lưu truyền nghìn năm chữa xoang, điển hình là bài Tân Di Tán. Bài thuốc của mỗi gia đình, dòng họ, trường phái gọi là nghiệm phương- tức phỏng theo phương thuốc dựa trên nền bài cổ phương. Khi kết hợp Tân Di với bài thuốc của gia đình với các vị Bạch Chỉ, Phòng Phong, Thăng Ma, Tế Tân, Xuyên khung và Cam Thảo, làm tăng hiệp đồng điều trị, có tác dụng loại bỏ các yếu tố ngoại tà: phong, hàn, thấp. Đến khi làm người thầy thuốc sẽ gọt rũa, linh hoạt điều phối vị dược liệu theo tính năng, tính dược, tương tác với nhau để tăng hiệu quả của bài thuốc”.
Lương y Trần Đồng cho biết, bệnh viêm xoang do rất nhiều nguyên nhân, có thể do “thấp nhiệt” sinh viêm nhiễm hay “phong” gây ra dị ứng của cơ thể. Vì vậy, bệnh rất dễ tái phát khi bị “tấn công” bởi các dị nguyên từ gió, khói bụi, ô nhiễm… Lúc mới chớm bệnh xuất hiện triệu chứng như cảm, cúm thông thường, nhưng chuyển sang mãn tính là bị viêm xoang. Trong Đông y còn gọi đặc thù là chứng Tỵ uyên gây dịch khó chịu. Do đó, bài thuốc phát huy tác dụng theo nguyên lý y học cổ truyền: Chữa trị triệu chứng viêm xoang, viêm mũi như đau nhức, sổ mũi, nghẹt mũi.
Lương y Trần Đồng là hậu duệ đời thứ 4 nối nghiệp bài thuốc trị xoang gia truyền của gia đình.
Giữ gìn bài thuốc trị xoang gia truyền xuất phát từ “tâm – đức”
Lương y Trần Đồng cho rằng, duyên với nghề y rất rộng nhưng với nghề Đông y lại càng khắt khe hơn và không phải ai cũng theo đuổi. Thế mạnh của Đông y là chữa những bệnh vô hình, điều hòa, mất thăng bằng…. Nghề này đòi hỏi ở thầy thuốc sự yêu nghề, có tư chất, chọn nghề “nhân thuật” chứ không phải làm kinh doanh. Người thầy lang chính thống luôn mang tâm – đức, có chuyên môn, tôn trọng sức khỏe con người, mới xứng đáng là “lương y như từ mẫu”.
Ông luôn tâm niệm rằng, thuốc dùng đúng bệnh là thuốc quý, nếu không thì đắt tiền cũng không có giá trị. Người bốc thuốc qua khám, định danh bệnh, dùng bài thuốc, phối vị thuốc, nhưng không được lãng phí, mà bệnh nào thuốc nấy. Đòi hỏi ở thầy thuốc chuyên môn và nghĩ đến việc đạt hiệu quả cho bệnh nhân.
Tiếp nối truyền thống của gia đình, ông luôn nhớ đến câu nói của truyền nhân răn dạy khi mới bước vào nghề “Thứ nhất sạch thuốc, thứ nhì thuộc sách”. Thuốc Đông y phải đảm bảo tiêu chí sạch trong chế biến và bảo quản để khi chiết xuất vẫn giữ được hoạt chất, tính năng của vị thuốc. Cùng một bài thuốc, vị thuốc nhưng cách sao chế khác nhau thì tính năng, hiệu quả cũng khác nhau.
Cái hay của bài thuốc trị xoang gia truyền là sự kết hợp nhiều vị thuốc, với tác dụng bổ trợ lẫn nhau, làm mạnh công năng. Bài thuốc có 8 vị chính được xây dựng trên quy tắc “quân – thần – tá – sứ” gồm: Tân Di – vị quân; Tế Tân – vị thần; Bạch Chỉ và Xuyên Khung – vị tá; Phòng Phong, Cảo Bản, Thăng Ma, Cam Thảo – vị sứ. Trong đó, Tân Di là “kháng sinh” mạnh, có tác dụng kháng viêm, kháng thuốc trong xoang có khoang rỗng, bị viêm, tạo mủ, chất nhày. Tuy nhiên, vị thuốc này khó bào chế, nên phải xử lý qua các khâu sơ chế, tinh chế mới chiết ra được hoạt chất. Tân Di được kết hợp với các thảo dược khác như Bạch Chỉ giúp giảm đau, nhức và chảy nước hôi; Tế Tân và Phòng Phong tán phong hàn, hành thuỷ khí, thông khiếu; Thăng Ma và Cam Thảo tác dụng bổ huyết, giải độc, tăng sức đề kháng và ngừa tái phát. Tân Di – chủ vị trong bài thuốc chữa xoang, có tác dụng làm giãn mạch máu cục bộ, tăng cường lưu lượng dòng máu, giúp giảm đau, tiêu viêm, giảm tiết dịch mũi.
Tân Di – chủ vị trong bài thuốc chữa xoang, có tác dụng làm giãn mạch máu cục bộ, tăng cường lưu lượng dòng máu, giúp giảm đau, tiêu viêm, giảm tiết dịch mũi.
Các vị thuốc trên đều là “kháng sinh thực vật tự nhiên” nên quá trình bảo quản cũng lắm công phu. Sau thu hoạch dược liệu được phơi, sao nhẹ, bảo quản trong hộp kín để giữ được hoạt chất. Vì vậy, bài thuốc có 8 vị với cách bào chế khác nhau, đòi hỏi ở người thầy thuốc sự tỉ mỉ, chuyên cần và có nghiệp vụ chuyên môn sâu. Bên cạnh đó, còn có bài thuốc “Thương Nhĩ Tử Tán” chủ vị chính Tân Di, cùng với Thương Nhĩ, Ngũ Sắc… thường được dùng để trị các chứng bệnh về mũi xoang.
Vị lương y chia sẻ: “Lai rai như tai mũi họng” bệnh xoang mãn tính khó chữa nên phải kiên trì và mất nhiều thời gian điều trị. Do đó, sự nổi trội của bài thuốc nằm ở chính người bệnh đánh giá, lan truyền người này thấy hiệu quả thì mách bảo người kia. Mỗi bệnh nhân tìm đến chữa xoang luôn để lại ấn tượng, sự tôn trọng. Nhiều bệnh nhân ở xa tìm đến bằng được để được ông chữa trị. Họ đến nhà được gặp thầy, gặp thuốc nên rất thoải mái, tin tưởng. Ông xúc động khi thấy được niềm tin của bệnh nhân và đáp lại bằng tất cả khả năng của mình. Có người khỏi bệnh còn viết giấy cảm ơn những dòng mộc mạc, chính là món quà lớn đối với thầy thuốc trong nghề.
Nâng tầm bài thuốc gia truyền thành thuốc thảo dược dạng viên
Bài thuốc trị xoang gia truyền được hiện đại hóa qua sự nghiên cứu, tìm tòi, gọt rũa của các nhà nghiên cứu. Thực chất là chuyển đổi từ thuốc Nam dạng thuốc sắc sang dạng viên nang, mang tâm huyết của những người thầy thuốc. Từ bài thuốc gia truyền đến sản phẩm hiện đại Thuốc xoang thảo dược là cả quá trình công phu, tỉ mỉ, với bước tiến dài và xa để đi tới hoàn thiện khi đến tay người tiêu dùng.
Thuốc xoang thảo dược đã đạt được hiệu quả đúng tinh thần của bài thuốc vừa “thông xoang” bị nghẹt, vừa “tiêu tan” các triệu chứng ổ dịch, đờm, đau đầu gây khó chịu. Với cơ chế tác dụng kép “bài nùng sinh cơ” – vừa đào thải dịch mủ ra ngoài, vừa tái tạo, phục hồi niêm mạc xoang. Cùng với dạng thuốc xịt thông xoang thảo dược sử dụng trong các trường hợp viêm mũi dị ứng, viêm xoang cấp và mạn tính, tắc nghẹt mũi, chảy nước mũi… Bộ đôi thuốc thảo dược làm tăng hiệu quả điều trị, nếu thuốc thảo dược trị tận gốc căn nguyên căn bệnh, thì thuốc xịt sử dụng trực tiếp sẽ hiệu nghiệm tức thời, đẩy lùi các triệu chứng tắc nghẹt, chảy nước mũi…
Bên cạnh đó, tôn chỉ của gia đình ông “Thứ nhất sạch thuốc, thứ nhì thuộc sách” đến nay vẫn còn phù hợp với tiêu chí của Bộ Y tế là viên thuốc đến với người bệnh phải đảm bảo an toàn để sản phẩm đến tay người tiêu dùng sẽ nắm được nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Lương y Trần Đồng chia sẻ, ban đầu việc chuyển từ bài thuốc sắc sang tinh chế dạng viên rất khó, chưa hoàn thiện. Sau 10 năm không ngừng cải tiến, đánh giá, sản phẩm được điều chỉnh phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả điều trị bệnh, đạt được tiêu chí chất lượng và sử dụng tiện lợi – an toàn – hiệu quả – không tác dụng phụ. Thông Xoang Tán được hiện đại hóa mà không mất đi tính năng của vị thuốc và đạt được mục đích của nhà sản xuất.
thongxoangtan.vn